Stan zapalny na skórze głowy dziecka może wynikać z różnych przyczyn. Często wiąże się z atopowym zapaleniem skóry, które jest uciążliwe w terapii i ma charakter nawrotowy. Warto jednak zauważyć, że atopia może być mylona z innymi chorobami skóry głowy, na przykład ciemieniuchą. Bez względu jednak na przyczynę świądu, łuszczenia się i podrażnienia, główka dziecka wymaga odpowiedniej dermopielęgnacji. Podpowiadamy, po jakie wyroby medyczne sięgnąć.

Stan zapalny skóry głowy - czy to na pewno AZS?

W ostatniej dekadzie w krajach uprzemysłowionych znacząco wzrosła częstotliwość występowania atopowego zapalenia skóry, które jest chorobą przewlekłą i bardzo uciążliwą. Nic więc dziwnego, że wszelkie objawy dermatologiczne u dzieci budzą w rodzicach niepokój. U niemowląt zmiany skórne związane z AZS często są widoczne na głowie. Na pocieszenie musimy jednak zaznaczyć, że suchość, podrażnienie i łuszczenie się naskórka nie zawsze muszą oznaczać atopię. Czasami za objawy odpowiada łojotokowe zapalenie skóry głowy. Łagodną postacią schorzenia jest ciemieniucha, czyli tak zwany czepiec kołyskowy. Występują wówczas obszary pokryte białymi lub żółtymi łuskami. Czasami niestety stan skóry się zaognia, a przypadłości towarzyszy stan zapalny, zaczerwienienie i pieczenie 1,2.

W jeszcze innych sytuacjach dochodzi do zapalenia kontaktowego, wynikającego z kontaktu skóry z substancją drażniącą lub uczulającą, która mogła być obecna w kosmetyku do pielęgnacji. Dochodzi wówczas do uszkodzenia bariery skórnej i rozwoju stanu zapalnego. Objawami są wysypka, zaczerwienienie, pęcherzyki i małe ranki, świąd, ból lub pieczenie. Po wyleczeniu zmian, jeśli skóra nie ma kontaktu z drażniącymi czynnikami, problemy powinny ustąpić 1.

Jak w takim razie przebiega atopowe zapalenie skóry? Choroba zaczyna się zwykle od ostrego stanu zapalnego i pojawienia się sączących się grudek i zaczerwienienia 3. Skóra głowy jest przesuszona, tkliwa, swędząca, z czasem wyraźnie się pogrubia. Włosy są przeważnie bardzo cienkie, matowe i łamliwe. Charakterystyczne dla AZS jest pogarszanie się objawów pod wpływem różnych czynników zewnętrznych, takich jak gorąca woda, ekstremalne temperatury, dodatki chemiczne (obecne w mydłach, żelach myjących czy szamponach), alergeny, pot oraz stres emocjonalny 1,3. Niektóry symptomy bywają jednak mylące, dlatego najlepiej skierować się z nimi do dermatologa.

Jak łagodzić objawy stanu zapalnego na głowie dziecka?

Sposób postępowania rekomenduje lekarz na podstawie intensywności objawów, wieku dziecka i reakcji na dotychczasowe leczenie. W przypadku AZS czasami konieczne jest sięgnięcie po leki miejscowe. Jeżeli maluch ma mniej niż 2 lata, wówczas stosowane są inhibitory kalcyneuryny (takrolimus, pimekrolimus), podstawą każdej terapii są jednak emolienty 4.

Bardzo istotny jest wybór odpowiedniego szamponu. Idealny będzie preparat oparty na minimalistycznej formule i łagodnej bazie myjącej bez SLS i SLES, który skutecznie złagodzi takie objawy, jak świąd, zaczerwienienie, miejscowe stany zapalane, łuszczenie. Powinien również wzmacniać funkcje barierowe skóry, zmniejszać uporczywe oraz nawracające objawy suchości, a także tendencję do łupieżu. W recepturach warto szukać naturalnych olejów i humektantów.

Uciążliwa ciemieniucha - jak szybko się jej pozbyć?

Ciemieniucha pojawia się zwykle w ciągu pierwszych tygodni życia, a zmiany dotyczą nie tylko skóry głowy, lecz również twarzy, klatki piersiowej czy krocza. Jeśli ma łagodną postać, na zmiany należy aplikować preparat zmiękczający, a następnie wyczesywać łuski miękką szczotką dla niemowląt 2. W cięższych przypadkach, gdy pojawiają się grudki i ranki, konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Pamiętaj, że w przebiegu AZS, zapalenia kontaktowego, łupieżu czy podrażnień bardzo istotna jest profilaktyka nawrotów. Dlatego szampony emolientowe warto stosować także wtedy, gdy objawy ustąpią, aby wydłużyć okresy remisji. Do mycia głowy należy używać lekko ciepłej wody, gdyż wszelkie ekstremalne temperatury są szkodliwe, a podczas wycierania i czesania wskazana jest najwyższa delikatność. Dzięki temu rutynowe zabiegi będą dla malucha czystą przyjemnością.

Bibliografia:

  1. Silver N. All About Scalp Eczema https://www.healthline.com/health/skin-disorders/eczema-on-scalp Data dostępu: 3.09.2024.
  2. Jenerowicz D., Polańska A. Postępowanie i leczenie ciemieniuchy https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/98451,postepowanie-i-leczenie-ciemieniuchy Data dostępu: 3.09.2024.
  3. Świerczyńska-Krępa M. Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dorosłych: przyczyny, objawy i leczenie https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/59313,atopowe-zapalenie-skory Data dostępu: 3.09.2024.
  4. Baran A., Flisiak I. Od czego rozpocząć i jak kontynuować leczenie dziecka z AZS? Jakie leki są lekami pierwszego wyboru? https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.7.1.36. Data dostępu: 3.09.2024.

polecane produkty

Emotopic - emulsja do kąpieli. Olej konopny, olej canola, olej sojowy.
Emulsja DO KĄPIELI
Emotopic - hydro-micelarny szampon kojący
Hydro-Micelarny SZAMPON KOJĄCY
Emotopic - balsam nawilżająco-natłuszczający do ciała
Balsam nawilżająco-natłuszczającydo ciała
Poprzedni slajd
następny slajd

Inne porady