Emotopic

Atopowe zapalenie skóry (AZS, wyprysk atopowy) jest definiowane jako przewlekła, nawrotowa i zapalna choroba skóry. AZS zazwyczaj zaczyna się już we wczesnym dzieciństwie oraz może współistnieć z innymi chorobami atopowymi.1 Do tej grupy należą: astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek i pokrzywka. Sam termin „atopia” oznacza uwarunkowaną genetycznie reakcję organizmu, która polega na nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej nawet na niewielkie dawki antygenów. Reakcja ta powoduje nadmierne wytwarzanie przeciwciał IgE, skierowanych przeciwko tym alergenom. Mówiąc prościej, osoby obarczone chorobą atopową reagują w sposób chorobowy na kontakt z pospolitymi substancjami, obecnymi środowisku, które dla osób wolnych od atopii są nieszkodliwe(2).

Zmiany skórne, towarzyszące AZS, mają określone umiejscowienie:

• u dzieci do 2. roku życia schorzenie zwykle manifestuje się na buzi, owłosionej skórze główki, a także dalszych częściach kończyn i tułowia,
• u dzieci między 3. a 11. rokiem życia objawy atopowego zapalenia skóry występują głównie na powierzchniach zgięciowych stawów,
• u młodzieży i dorosłych ogniska zapalne mogą pojawić się na twarzy, karku, dłoniach i stopach, zgięciach stawów, a w ciężkich przypadkach zajmują bardzo rozległe obszary skóry.(1,3,4)

Skóra twarzy jest szczególnie wrażliwa, dlatego nietrudno o podrażnienia i niepożądane reakcje na jej powierzchni. AZS zlokalizowane na twarzy może mieć natomiast bardzo poważne konsekwencje, bo gdy atakuje powieki i struktury budujące oczy, skutkiem jest pogorszenie widzenia.(4)

AZS niestety należy do tych chorób, których nie można leczyć przyczynowo. Pozostaje jedynie łagodzenie objawów i zapobieganie zaostrzeniom.

Terapia wyprysku zależy od stopnia nasilenia choroby. Podstawą jest stosowanie emolientów, często będących wyrobami medycznymi, które wzmacniają funkcje barierowe skóry i chronią ją przed działaniem szkodliwych substancji, a ponadto dobre nawyki, między innymi krótkie kąpiele lub prysznice oraz unikanie czynników drażniących: alergenów, stresu, zmian temperatur. Jeśli choroba ma cięższy przebieg, wówczas wdrażana jest farmakoterapia (zwykle miejscowe glikokortykosteroidy lub inhibitory kalcyneuryny oraz preparaty antyseptyczne), światłoterapia, a gdy stan pacjenta jest bardzo zły, wówczas konieczna jest hospitalizacja.(5)

Bardzo istotnym elementem leczenia jest poradnictwo psychologiczne.5 Silny świąd, objawy atopowego zapalenia skóry w widocznych miejscach, jak twarz, szyja i nadgarstki, a także złożoność terapii to czynniki, które mogą znacząco pogorszyć stan psychiczny pacjenta, przyczynić się do kompleksów, strachu przed oceną ze strony innych ludzi oraz unikania sytuacji towarzyskich. Ważne, aby nie poddawać się w kwestii profilaktyki oraz skorzystać ze wszystkich dostępnych form łagodzenia symptomów.

Kwestia mycia twarzy i ciała jest dla pacjentów z AZS niezwykle ważna. Nieodpowiednio dobrane preparaty które działają zbyt agresywnie, mogą doprowadzić do silnych podrażnień skóry, a twarz jest szczególnie wrażliwa na ich działanie. Zarówno mydło, jak i popularne żele czy pasty, zwłaszcza o działaniu złuszczającym, mogą szkodzić skórze atopowej. Dlatego pierwsza zasada, to sięgnięcie po specjalistyczny produkt. Co sprawdzi się na co dzień? Na przykład 3-zadaniowa pianka myjąca do twarzy, ciała i włosów. Polecana jest do mycia skóry suchej i wrażliwej. Ma ultra-łagodną formułę, która oczyszcza dokładnie, ale zarazem delikatnie. Koi skórę i łagodzi uczucie swędzenia, a po jej użyciu skóra jest gładka i miękka w dotyku.

Podczas mycia skóry pamiętaj również o właściwej temperaturze wody, która nie powinna być ani zbyt zimna, aby gorąca, gdyż to także może podrażniać skórę.

Co na AZS działa najskuteczniej? Przebieg terapii powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb, może się także zmieniać ze względu na etap choroby. Z pewnością jednak nie można się poddawać, bo obecnie wiedza na temat choroby jest na tyle szeroka, że możliwe jest opanowanie nawet jej zaawansowanych postaci. Istotna jest jednak dyscyplina i przestrzeganie zaleceń lekarza.