Sucha skóra. Jak ją leczyć, jak o nią dbać?

sucha skóra defekt kosmetyczny czy poważna choroba

Kiedy Twoja skóra jest ciągle szorstka i często ulega podrażnieniom, a kolejny krem nawilżający nie przynosi ukojenia, to znak, że potrzebujesz specjalistycznej pielęgnacji. Przyczyn nadmiernej suchości skóry może być wiele, często mogą być one związane z chorobą, dlatego objawów przesuszenia nie należy lekceważyć.

Sucha skóra – jak ją rozpoznać?

Sucha skóra to taka, która jest szorstka w dotyku, często popękana i ma odczyn rumieniowy. Może się też lekko łuszczyć. Subiektywne odczucia, które wiążą się z suchą skórą to: uczucie ściągnięcia, świąd albo pieczenie. Za pojawienie się suchości skóry odpowiada wiele czynników zarówno tych wewnątrzpochodnych (np. zaburzenia produkcji filagryny), jak również zewnątrzpochodnych (np. niewłaściwa pielęgnacja). Czynniki te sprawiają, że dochodzi do nieprawidłowego metabolizmu lipidów wchodzących w skład naskórka, odwodnienia warstwy rogowej czy też niedostatecznej produkcji naturalnego czynnika nawilżającego (NMF).

Sucha skóra – przyczyny

Przyczyny pojawiania się suchej skóry mogą być różne. Można je podzielić na czynniki pochodzenia zewnętrznego oraz wewnętrznego.

Czynniki zewnętrzne wpływające na suchość skóry to:

niewłaściwa pielęgnacja ciała, np. sięganie po zwykłe mydło czy kąpiele w zbyt gorącej wodzie;
środowisko pracy – kontakt z chemikaliami, z czynnikami alergizującymi, substancjami drażniącymi;
czynniki środowiskowe, takie jak suche powietrze, wiatr czy mróz;
niewłaściwe odżywianie, np. niedobór w diecie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

Przyczyny pojawiania się suchej skóry mogą być różne. Można je podzielić na czynniki pochodzenia zewnętrznego oraz wewnętrznego.

Czynniki zewnętrzne wpływające na suchość skóry to:

wpływ genów na nieprawidłowe funkcjonowanie skóry (tak dzieje się np. w łuszczycy czy przy atopowym zapaleniu skóry);
choroby oraz schorzenia, którym towarzyszy nieprawidłowa produkcja łoju oraz zaburzone wydzielanie potu, np. AIDS, choroby neurologiczne;
schorzenia ogólnoustrojowe, które powodują zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu skóry, np. niedoczynność tarczycy czy cukrzyca;
naturalny proces starzenia się skóry.

Choroby wpływające na suchość skóry

Atopowe zapalenie skóry
Najczęstszą przyczyną występowania uporczywej suchości skóry jest atopowe zapalenie skóry (AZS). Jest to zapalne schorzenie skóry, któremu zwykle towarzyszy uporczywy świąd. Choroba ma podłoże genetyczne. Jej pojawieniu się sprzyjają również zaburzenia funkcjonowania komórek układu immunologicznego. Jedną z przyczyn pojawienia się AZS jest też nieprawidłowa produkcja białka o nazwie filagryna. Odpowiada ono za prawidłowe funkcjonowanie skóry. Głównym zadaniem filagryny jest spajanie włókien keratynowych w obrębie keratynocytu, dzięki czemu możliwe jest utworzenie szczelnej bariery ochronnej. Kiedy filagryny jest zbyt mało, a tak się dzieje przy AZS, wtedy dochodzi do ciągłej i nadmiernej suchości skóry.

Atopowe zapalenie skóry objawia się w różny sposób u niemowląt, dzieci i dorosłych. Dla niemowląt z AZS charakterystyczne są czerwone policzki z łuszczącą się skórą, jak również ogniska zapalne występujące na różnych częściach ciała, np. na brzuchu, klatce piersiowej, rękach, przedramionach czy pośladkach. U starszych dzieci widoczne są zmiany wypryskowe pojawiające się w zgięciach łokciowych, pod kolanami, na nadgarstkach, skórze powiek, szyi czy za uszami. Mogą się pojawić one również na skórze głowy. Dorosłe osoby z AZS mają z kolei widoczne zmiany skórne w zgięciach stawów, rąk, jak również skórze twarzy i szyi. Oprócz tych symptomów u osób z atopowym zapaleniem skóry można zauważyć takie objawy jak: bladość twarzy, sińce pod oczami czy biały łupież. Jeśli więc oprócz przesuszonej skóry dostrzeżemy u siebie też i powyższe objawy, możemy podejrzewać, że mamy do czynienia z AZS. Koniecznie udajmy się wtedy do alergologa lub dermatologa, aby potwierdzić lub wykluczyć nasze przypuszczenia.

Cukrzyca
Przesuszona skóra bardzo często pojawia się u osób z cukrzycą. A to dlatego, że zaburzona gospodarka cukrowa wpływa na zaburzenie homeostazy skóry. Nasilony u osób z cukrzycą proces glikacji prowadzi do uszkodzenia struktur skóry, w szczególności kolagenu. Bez kolagenu, który stanowi główne źródło podporowe, trudno o zdrową skórę. Glikacja wpływa też na obniżenie elastyczności skóry. U większości osób z cukrzycą daje się też zauważyć suchość skóry oraz jej świąd, które wynikają z nadmiernej transpidermalnej utraty wody, niedostatecznej produkcji łoju, jak również uszkodzeń struktury naskórka będących skutkiem np. pęcherzycy cukrzycowej.

Przewlekła niewydolność nerek
Świąd i nadmierną suchość skóry daje się też zauważyć u osób dializowanych z powodu przewlekłej niewydolności nerek. U tych osób dochodzi do zmniejszonego wydzielania łoju i potu oraz niedoboru NNKT (niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych), co powoduje, że skóra nie może pełnić swoich funkcji ochronnych. Do tego dochodzi wzrost stężenia histaminy, która odpowiada za świąd. W skórze odkładają się też złogi fosforanu wapnia, które nasilają swędzenie skóry. U chorych z przewlekłą chorobą nerek zauważalne są również zaburzenia pH skóry oraz zanik komórek tłuszczowych, co może decydować o tym, że skóra gorzej funkcjonuje i jest nadmiernie przesuszona.

Pielęgnacja suchej skóry

Emolienty
Najistotniejsze procesy, które prowadzą do nadmiernie przesuszonej skóry, zachodzą w naskórku. To dlatego powinno się sięgać po takie preparaty, które będą pomagały naprawiać uszkodzony płaszcz hydrolipidowy i spowodują, że woda będzie zatrzymywana wewnątrz naskórka, a nie będzie uciekała na zewnątrz. W przypadku wystąpienia objawów suchej skóry, również tych będących wynikiem choroby ogólnoustrojowej, najlepiej sprawdzą się emolienty. Emolienty Emotopic to preparaty, które z jednej strony dostarczają skórze składników niezbędnych do utrzymania prawidłowego nawilżenia naskórka, a z drugiej dbają o okluzję, czyli powlekanie naskórka ochronną warstwą. Ponadto dostarczają one cennych lipidów, niezbędnych do uszczelnienia przestrzeni międzykomórkowej. Na przykład dzięki kremowi natłuszczającemu Emotopic możemy uzyskać odpowiednie nawilżenie i poprawę funkcjonowania skóry, gdyż hialuronian sodu w nim zawarty zwiększa wilgoć wewnątrz naskórka, a naturalne oleje, np. olej konopny, powodują zmniejszenie uczucia świądu oraz suchości. Krem jest na tyle delikatny, że nadaje się do stosowania także na powiekach. Może być stosowany nie tylko przez dorosłych, ale również u dzieci od 1 dnia życia.

Prawidłowe czynności pielęgnacyjne
Oprócz stosowania najlepszej jakości preparatów nawilżających w postaci emolientów ważna jest również prawidłowa pielęgnacja suchej skóry. Polega ona na stosowaniu delikatnych preparatów myjących do rąk, jak i emulsji do kąpieli do całego ciała zamiast tradycyjnych mydeł. Dzięki rezygnacji z zasadowego mydła, które zaburza naturalny, kwaśny odczyn pH skóry i użyciu zamiast niego emolientów, możemy utrzymać pH skóry w równowadze, co przyczynia się, np. do lepszej obrony przed patogenami. Ponadto zawarte w emulsji do kąpieli Emotopic oleje canola czy oleje sojowe pozwalają skórze zatrzymywać wilgoć wewnątrz naskórka, dzięki czemu nawet po myciu ciała nasza skóra jest dobrze nawilżona.
Istotną kwestią w pielęgnacji suchej skóry jest również unikanie gorących kąpieli, które szybko niszczą ochronny płaszcz hydrolipidowy skóry. Ważnym elementem pielęgnacyjnym jest również stosowanie kremów barierowych, które chronią przed drażniącymi czynnikami zewnętrznymi. Jeśli więc wykonujemy czynności, które mogą narazić naszą skórę na uszkodzenia warstwy ochronnej, sięgnijmy po krem barierowy Emotopic.

Co na suchą skórę podziała jeszcze dobrze? Wszelkiego rodzaju kremy ochronne, które zabezpieczą nas przed czynnikami zewnętrznymi takimi jak: zimny wiatr, mróz czy też nadmierne promieniowanie UV. W trakcie słonecznych dni (nie tylko letnich ale również zimowych) nasza skóra narażona jest na przesuszenie związane z działaniem promieni słońca. Ponadto promienie UVA i UVB uszkadzają naskórek, powodując, że jest on bardziej podatny na działanie patogenów. Sprzyjają również namnażaniu się wolnych rodników, które przyspieszają proces starzenia się skóry. Jeśli chcemy temu zapobiec, zaopatrzmy się w Dermo-ochronny krem mineralny SPF 50 Emotopic, który zabezpieczy naszą skórę przed promieniami UV i nie dopuści do zaburzeń jej funkcjonowania spowodowanych przez słońce.

Uwaga! Powyższy artykuł nie stanowi porady lekarskiej. W przypadku problemów ze zdrowiem, udaj się na konsultację do specjalisty!

Myłek, Oswoić alergie, Warszawa 2018, s. 115–120.
Seneczko, M. Broncel, D. Moczulski, Świąd u chorych dializowanych – etiopatogeneza, klinika i leczenie, „Forum Nefrologiczne” 2014, t. 7, nr 4, s. 224–233. Dostęp online 26.02.2020: https://journals.viamedica.pl/forum_nefrologiczne/article/view/40862/28081.
B.Zegarska, M. Woźniak, M. Grupka, T. Zegarski, A. Fatz-Grupka, Ocena stanu wiedzy i świadomości społeczeństwa na temat przyczyn suchości skóry, jej profilaktyki i możliwości pielęgnacyjnych, „Postępy Dermatologii i Alergologii” 2008, t. 25, nr 3, s. 103–106. Dostęp online 26.02.2020:https://pdfs.semanticscholar.org/f590/b373d2048c2ea1f16092af86c3c5b5397947.pdf.
Czarnecka-Operacz, Sucha skóra jako aktualny problem kliniczny, „Postępy Dermatologii i Alergologii”, t.23, nr 2, s. 49–56. Dostęp online 26.02.2020: https://docplayer.pl/40651405-Sucha-skora-jako-aktualny-problem-kliniczny.html.
Welz-Kubiak, A. Reich, Znaczenie emolientów w codziennej pielęgnacji skóry, „Forum Dermatologicum” 2016, t. 2, nr 1, s. 20–23. Dostęp online 26.02.2020: https://journals.viamedica.pl/forum_dermatologicum/article/view/45532/33985.
Narbutt, I.A. Bednarski, A. Lesiak, Molekularne czynniki warunkujące suchość skóry u chorych na cukrzycę, „Przegląd Dermatologiczny” 2016, nr 103, s. 222–226. Dostęp online 26.02.2020: pdfs.semanticscholar.org/af5e/772e26e37b73f0c63201471c6f4fedccaa63.pdf.