Egzema na twarzy, dłoniach, nadgarstkach… jej objawy są bardzo nieprzyjemne, a zaniedbanie leczenia niestety może skończyć się pogorszeniem stanu skóry i rozprzestrzenianiem zajętych egzemą obszarów. Czy są na to dobre sposoby? Jak leczyć egzemę i zapobiegać jej uciążliwym nawrotom? Na szczęście, jeżeli wykażesz się konsekwencją w działaniu, egzema będzie miała łagodniejszy przebieg.
Co to jest egzema?
Egzema, zwana także wypryskiem, jest grupą chorób dermatologicznych, w których przebiegu dochodzi do występowania takich objawów, jak:
- zaognienie skóry
- nadmierna suchość skóry
- łuszczenie się skóry
- drobne grudki, pęcherzyki, nadżerki
- świąd
- w zaawansowanych stadiach – zgrubienie, rogowacenie i zliszajowacenie skóry
- nadwrażliwość skóry na działanie substancji drażniących
- obrzęk skóry (nasilony przez ciągłe drapanie się przez pacjenta).(1,2)
Egzema może ujawniać się w różnych postaciach, jednak bardzo często występuje w przebiegu atopowego zapalenia skóry, dlatego możemy spotkać się z zamiennym używaniem tych dwóch nazw.
Egzema – przyczyny i czynniki zaostrzające jej przebieg
Podłożem egzemy zwykle jest tendencja genetyczna, a w przypadku AZS objawy występują już we wczesnym dzieciństwie. Bardzo typowym wyzwalaczem jest kontakt z alergenami oraz substancjami drażniącymi, takimi jak:
- mydło, preparaty do mycia ciała i włosów zawierające w składzie drażniące substancje (szampony, żele pod prysznic, pieniące się płyny do kąpieli)
- klimat, przede wszystkim zimne i suche powietrze, dlatego do pogorszenia stanu skóry może dojść zimą
- niektóre tkaniny, które mają styczność ze skórą – zwykle wymienia się wełnę, jednak szkodliwe mogą okazać się także materiały syntetyczne
- u kobiet czynniki hormonalne – panie mogą zauważyć zaostrzenie objawów przed wystąpieniem menstruacji lub w trakcie ciąży
- pot
- stres, nerwy
- infekcje skórne
Do alergenów, które mogą utrudniać życie osobom obarczonym egzemą, należą zarówno substancje uczulające krążące w powietrzu, na przykład pyłki traw, drzew, roztocza kurzu domowego, jak i alergeny w pożywieniu, do najczęściej uczulających należą w tym przypadku orzeszki ziemne, jajka, krowie mleko, soja, pszenica.(3)
Gdzie występują objawy egzemy?
Lokalizacja zmian skórnych zależy od różnych czynników, przede wszystkim od wieku. Jeżeli AZS występuje u dzieci w wieku niemowlęcym, wówczas bardzo typowym miejscem jest buzia i główka maleństwa. U większych dzieci choroba często atakuje okolice zgięć stawowych. Ponadto znaczenie ma miejsce kontaktu skóry z substancjami drażniącymi. Na przykład egzema na dłoniach typowo występuje u osób, zwykle kobiet, które mają częstą styczność z detergentami używanymi do mycia naczyń i sprzątania. Wówczas skóra dłoni łuszczy się, pęka i uporczywie swędzi. Dlatego tak ważne jest zakładanie do sprzątania rękawiczek ochronnych oraz zabezpieczanie skóry specjalistycznymi preparatami.
Egzema – jak leczyć i troszczyć się o wrażliwą skórę?
Sygnały świadczące o egzemie najlepiej jak najszybciej zgłosić lekarzowi. Dermatolog podpowie najlepiej, co na egzemę w danym przypadku powinno być najskuteczniejsze. Niestety nie istnieje lek, który pozwoliłby zapomnieć o egzemie raz na zawsze, jednak dostępne na rynku środki pomagają zredukować objawy oraz zmniejszyć ryzyko ich nawrotów. Czasami konieczne są leki na receptę, jednak jeżeli to tylko możliwe, egzemę leczy się łagodnymi preparatami i domowymi sposobami, takimi jak wilgotne okłady. Bardzo istotną rolę w terapii odgrywają emolienty, których zadaniem jest zastąpienie funkcji ochronnych skóry.
Oprócz tego ważne są codzienne nawyki, gdyż czasami można niechcący i nieświadomie pogorszyć stan skóry. Przede wszystkim osoby obarczone egzemą powinny zrezygnować z mycia zwykłym mydłem, a zamiast tego sięgać po delikatne dla skóry preparaty na bazie emolientów. Istotna jest także temperatura wody – w tym przypadku należy unikać wszelkich ekstremów, gdyż zarówno zimna, jak i gorąca woda mogą okazać się szkodliwe. Chociaż to może wydawać się bardzo trudne, chory powinien powstrzymać się przed drapaniem. Nawyk ten pomaga w przypadku świądu tylko chwilowo, natomiast na dłuższą metę może jedynie zaognić stan skóry, doprowadzić do łuszczenia się, pękania, wysięku i powstania ran, które stanowią otwarte wrota dla alergenów, bakterii, wirusów i drożdżaków. Leczenie tego rodzaju infekcji jest natomiast długie i skomplikowane. W tej sytuacji dobrze działają leki przeciwświądowe, emolienty, zaś w przypadku dzieci – profesjonalne bandażowanie skóry oraz spanie w cienkich rękawiczkach.
Krem na egzemę – czy wystarczy zwykły krem nawilżający do rąk?
Balsam, krem lub maść na egzemę powinny być preparatami używanymi codziennie nawet wtedy, kiedy objawy są łagodne lub nie występują wcale. Tylko w ten sposób można bowiem odpowiednio nawilżyć skórę, wzmocnić ją i stworzyć na jej powierzchni ochronną warstwę, dzięki której alergeny i substancje drażniące będą miały utrudniony dostęp i zdolność do wywoływania podrażnień. Po profesjonalny oraz bezpieczny preparat najlepiej natomiast udać się do apteki. Tam zapytaj o Łagodzący krem na egzemę Emotopic, który nadaje się do stosowania na skórę twarzy i ciała. Preparat został stworzony pod nadzorem dermatologów oraz przebadany pod kątem biozgodności. Można go stosować w każdym wieku, już od 1. dnia życia. Wspomaga leczenie oraz zapobiega nawrotom wyprysku, wydłużając okresy remisji. Łagodzi takie objawy jak zaczerwienienie skóry, świąd, wysypka, łuszczenie się. Przynosi ulgę nawet w przypadku bardzo uporczywych dolegliwości, a swoje skuteczne działanie zawdzięcza bogatemu składowi. Zawarte w nim naturalne oleje wzmacniają funkcje barierowe skóry, zaś cenne ceramidy 1, 3, 6-II [EOP, NP, AP] umożliwiają uzupełnianie niedoborów lipidów oraz zapewniają optymalne warunki do procesu regeneracji naskórka. Dzięki niemu skóra ma większą zdolność do zatrzymywania wody, uciążliwe zmiany skórne zostają złagodzone, a to wpływa na polepszenie kondycji i stanu skóry. Pamiętaj, że aby egzema skóry nie nawracała, najlepiej stosować krem codziennie.
Jak prawidłowo stosować preparaty emolientowe?
Podłożem egzemy zwykle jest tendencja genetyczna, a w przypadku AZS objawy występują już we wczesnym dzieciństwie. Bardzo typowym wyzwalaczem jest kontakt z alergenami oraz substancjami drażniącymi, takimi jak:
Standardowo zaleca się sięganie po emolienty 3-4 razy dziennie. Kluczowa jest aplikacja preparatu na skórę po kąpieli, gdyż w trakcie mycia ciała dochodzi do naruszenia warstwy ochronnej. Jeżeli borykasz się z egzemą na dłoniach, najlepiej smaruj je kremem po każdym myciu i bezwzględnie stosuj rękawiczki ochronne podczas prac domowych. Emolientów należy używać nawet w trakcie terapii sterydowej. Co ważne, ponieważ wiele osób obawia się tej grupy leków, warto wiedzieć, że emolienty stosowane systematycznie zmniejszają konieczność sięgania po sterydy.(4) Jeżeli więc wykażesz się systematycznością, przebieg egzemy będzie znacznie łagodniejszy i mniej uciążliwy w życiu codziennym.
- Dubiel D. Atopowe zapalenie skóry a egzema – czy są tym samym? https://www.nowafarmacja.pl/blog/atopowe-zapalenie-skory-a-egzema-czy-sa-tym-samym Data dostępu: 28.01.2021.
- What is eczema? https://nationaleczema.org/eczema/ Data dostępu: 28.01.2021.
- Atopic eczema. Causes. https://www.nhs.uk/conditions/atopic-eczema/causes/ data dostępu: 28.01.2021.
- Nowicki R. i wsp. Atopowe zapalenie skóry – aktualne wytyczne terapeutyczne. Stanowisko ekspertów Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Alergologia Polska – Polish Journal of Allergology, 2016(3):18-28.
