Atopowe zapalenie skóry to częsta1 i zarazem uciążliwa dolegliwość, z którą boryka się wiele osób w różnym wieku. AZS zwany inaczej egzemą jest chorobą zapalną skóry objawiająca się nawracającym świądem i zmianami – wysypką, które wywołują u pacjenta ogromny dyskomfort2. Na szczęście te nieprzyjemne objawy atopowego zapalenia skóry można złagodzić odpowiednimi preparatami, które właściwie zadbają o podrażnioną skórę twarzy i ciała.
AZS – czym jest ta choroba?
Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą chorobą skóry o podłożu alergicznym3, objawiającą się zmianami skórnymi. Bezpośrednią przyczyną ich powstania jest uszkodzenie bariery ochronnej skóry, czyli warstwy hydrolipidowej4. Jej przerwanie otwiera dostęp do organizmu patogenom, substancjom drażniącym i alergenom. Osoby z AZS są szczególnie narażone na kontaktowe zapalenie skóry, czyli na pojawienie się wyprysku kontaktowe po styczności z alergenem.
Na atopowe zapalenie skóry cierpią najczęściej małe dzieci – statystyki podają, że w 85% przypadków schorzenie objawia się przed ukończeniem piątego roku życia. Pozostała część przypadków AZS rozwija się w wieku dorosłym3 – występuje częściej u kobiet i jest często somatyczną reakcją na stres[1], wynikiem podrażnienia skóry, uczulenia lub osłabienia organizmu.
Jakie są objawy AZS?
Atopowe zapalenie skóry może mieć okresy remisji (pozostaje wówczas w „uśpieniu” i nie daje objawów) oraz zaostrzeń (gdy występują wyraźne symptomy).
Objawy AZS to egzema, czyli zmiany wywołane stanem zapalnym i świąd, powodujący rozdrażnienie i kłopoty ze snem. Kluczowym objawem jest też nadmierna suchość skóry, zaczerwienienie i jej wrażliwość na czynniki zewnętrzne1.
Atopowe zapalenie skóry u niemowląt i dzieci do 2 lat w ostrej fazie ma postać pęcherzyków, grudek i strupów na głowie, policzkach i czole. U starszych dzieci swędzące wypryski pojawiają się najczęściej na dłoniach, w zgięciach łokci i kolan oraz na twarzy.
Atopowe zapalenie skóry u dorosłych może objawiać się wypryskiem na twarzy, karku, dłoniach i stopach. Zdarza się, że zmiany występują na powiekach, pogarszając widzenie i wywołując ogromny dyskomfort u chorego.
W przypadku przewlekłego AZS, skóra staje się sucha i zgrubiała, zaczyna łuszczyć się. Rozdrapywanie zmian często prowadzi do powstania krwawiących ran, co nie tylko pogarsza stan zapalny, ale i stwarza ryzyko zakażenia.
Jak wygląda leczenie atopowego zapalenia skóry?
Atopowe zapalenie skóry wymaga leczenia, dlatego jeśli zaobserwujemy jej objawy, należy zgłosić się do lekarza dermatologa i wykonać testy na alergię oraz inne niezbędne badania.
Leczenie AZS polega przede wszystkim na ograniczeniu stanu zapalnego skóry, zlikwidowaniu świądu i wzmocnieniu bariery ochronnej skóry3. Dobór leków zależy od wieku pacjenta i stopnia nasilenia objawów. „Złotym standardem” terapii są glikokortykosteroidy stosowane miejscowo, które łagodzą stan zapalny. Ważną grupą leków są środki przeciwhistaminowe, które ograniczają świąd.
Bardzo istotne jest unikanie czynników wyzwalających, czyli alergenów zwieszających ryzyko nawrotu choroby i jej nasilenia: roztoczy kurzu domowego czy pyłków roślin czy alergenów pokarmowych (poprzez stosowanie diety eliminacyjnej)1. Niezbędne jest też regularne stosowanie preparatów niezawierających leków, ale mających działanie pielęgnacyjne.
Jak pielęgnować skórę atopową?
Wielu specjalistów podkreśla, że najważniejsze przy AZS są właściwa pielęgnacja skóry podrażnionej oraz odbudowa jej naturalnej warstwy ochronnej. Do tego celu służą odpowiednie preparaty emoliencyjne o sprawdzonym składzie. Trzeba je stosować zarówno do mycia, jak i do smarowania ciała.
Preparaty przeznaczone dla skóry atopowej, nadwrażliwej i dotkniętej świądem to emolienty, czyli środki natłuszczające i delikatnie oczyszczające wrażliwą skórę. Nie zawierają sztucznych barwników, środków zapachowych ani detergentów, które mogłyby zaburzać współczynnik pH naskórka. W ich formułach znaleźć można substancje, które odbudowują warstwę ochronną skóry i zapobiegają nawrotom dokuczliwych objawów4.
Osoby z AZS nie powinny kapać się zbyt długo – siedzenie w gorącej wodzie wysusza skórę, a mydła i płyny do kąpieli są czynnikiem drażniącym skórę. Mycie powinno trwać ok. 10 minut, a woda powinna być ciepła, ale nie gorąca. Do mycia skóry atopowej przeznaczone są emulsje do kąpieli do codziennego stosowania oraz kremowe żele myjące, które natłuszczają ciało, zapobiegając nawrotom świądu i łagodząc powstałe zmiany.
Po kąpieli, do pielęgnacji zmian atopowych warto stosować kremy i balsamy.
Bibliografia:
- Atopic Dermatitis in Children and Adults, Diagnosis and Treatment, Andreas Wollenberg, Thomas Werfel, Johannes Ring, Hagen Ott, Prof. Dr med.,5 Uwe Gieler, Stephan Weidinger, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10277810/
- Eczema in early life: Genetics, the skin barrier, and lessons learned from birth cohort studies,Jocelyn M. Biagini Myers, Gurjit K. Khurana Hershey, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2957505/
- Atopic dermatitis: an expanding therapeutic pipeline for a complex disease, Thomas Bieber, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8377708/
- Childhood atopic dermatitis: current developments, treatment approaches, and future expectations, Pınar GÜR ÇETİNKAYA, Ümit MURAT ŞAHİNER, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7018348/
polecane produkty
