Czy wiesz, że atopowe zapalenie skóry dotyka coraz większą liczbę osób? Dane pokazują, że może występować nawet u 30% dzieci oraz 10% dorosłych3. Jednym z ważnych elementów dbania o skórę atopową jest jej właściwe nawilżanie i ochrona. Jak powinna wyglądać kąpiel przy AZS? Na co zwrócić uwagę? Wyjaśniamy.
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła, zapalna dermatoza o nawrotowym charakterze, w której występują okresy remisji i zaostrzeń4. Ta choroba skóry ma złożone podłoże – może wynikać z czynników genetycznych, defektu bariery naskórkowej oraz zaburzeń immunologicznych3.
Jej objawy można z łatwością rozpoznać. To przede wszystkim:
- intensywny świąd, który często nasila się wieczorem i w nocy;
- suchość skóry;
- skłonność do podrażnień;
- zmiany skórne na twarzy, szyi czy w zgięciach stawowych oraz na grzbietach rąk – zaczerwienienia, grudki, a w fazie przewlekłej sucha, pogrubiała skóra z wyraźnie zaznaczonymi bruzdami4.
Atopowe zapalenie skóry najczęściej rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie – u 45% dzieci objawy pojawiają się już do 6. miesiąca życia3. To wystarczający powód, dla którego tak ważna jest właściwa dbałość od pierwszych dni życia.
Troska o skórę atopową – podstawa codziennego komfortu
AZS jest chorobą przewlekłą, w której leczeniu dąży się przede wszystkim do łagodzenia i wyciszenia objawów3. Dlatego uważna, przemyślana dbałość – z wykorzystaniem specjalistycznych wyrobów medycznych dostosowanych do potrzeb skóry atopowej – to podstawa dla zachowania komfortu na co dzień.
Najważniejszą kwestią jest regularne stosowanie emolientów. Są to substancje nawilżające i natłuszczające, które wspierają odtworzenie naturalnej bariery skórnej, redukcję podrażnień oraz profilaktykę zaostrzeń dermatozy. Zaleca się ich stosowanie 2-3 razy dziennie, w ilości minimum 200 g tygodniowo u małych dzieci i 500 g tygodniowo u osób dorosłych3.
Równie ważne są odpowiednie rytuały pielęgnacyjne – w tym prawidłowo przeprowadzona kąpiel.
Kąpiel przy skórze atopowej – to musisz wiedzieć
Skóra atopowa nie lubi nadmiernego kontaktu z wodą. Dlatego warto zadbać, aby kąpiel przebiegała w sposób dopasowany do jej potrzeb. Oto najważniejsze zasady, o których trzeba pamiętać.
Kąp się krótko
Eksperci zalecają, aby czas kąpieli nie przekraczał 5 minut3. Zbyt długie przebywanie w wodzie może prowadzić do nadmiernego przesuszenia skóry i pogorszenia jej stanu. Unikaj również zbyt częstych kąpieli – wystarczy raz dziennie. Dobrą alternatywą dla kąpieli w wannie może być szybki prysznic.
Zadbaj o prawidłową temperaturę wody
Temperatura wody powinna wynosić 27-30°C podczas kąpieli dorosłych i starszych dzieci z AZS2, a dla noworodków i niemowląt nieco więcej, około 33-34°C1. To wartość neutralna, która będzie przyjemna i bezpieczna dla delikatnej skóry. Najlepiej zmierzyć ciepło termometrem lub przeprowadzić test: włożyć rękę pod wodę – nie powinna ona ani parzyć, ani chłodzić.
Wybierz odpowiednie preparaty do kąpieli
Unikaj zwykłych mydeł oraz detergentów, które mogą nasilać podrażnienia2. Warto sięgać po specjalistyczne wyroby medyczne przeznaczone do skóry atopowej, o fizjologicznym pH w granicach 5,5-63. Takie preparaty powinny być pozbawione środków zapachowych, konserwantów czy barwników2. Wiele z nich zostało przebadanych pod względem dermatologicznym, a ich wysoki stopień tolerancji został potwierdzony w badaniach. Dostępne są np. wielofunkcyjne preparaty do oczyszczania twarzy, ciała i włosów, w postaci delikatnej pianki, odpowiednie od 1. dnia życia.
Susz skórę bez pocierania
Po kąpieli osusz skórę miękkim, bawełnianym ręcznikiem. Nie pocieraj, lecz delikatnie przykładaj ręcznik miejsce w miejsce, aż do wchłonięcia wilgoci2. To ważne, ponieważ mechaniczne tarcie może pogorszyć stan skóry i wywołać dodatkowe podrażnienia.
Aplikuj emolienty niezwłocznie po zakończeniu kąpieli
Preparaty nawilżające najlepiej zaaplikować w ciągu kilku minut po zakończeniu kąpieli3, na lekko wilgotną skórę – pomoże to zatrzymać wodę w naskórku. W okresie zaostrzenia objawów emolienty powinny być stosowane nawet co 2-3 godziny4.
Świadomy wybór preparatów do kąpieli w połączeniu z uważną dbałością mogą znacznie poprawić komfort skóry atopowej i złagodzenie nieprzyjemnych objawów na co dzień. Warto więc o to zadbać.
Bibliografia:
- Czarnecka-Operacz M., Jenerowicz D, Pielęgnacja skóry noworodka, kąpiel noworodka i niemowlęcia, Medycyna Praktyczna 2023, dostęp: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/pielegnacja/52304,pielegnacja-skory-noworodka-kapiel-noworodka-i-niemowlecia
- Millan M., Mijas J. „Atopowe zapalenie skóry – patomechanizm, diagnostyka, postępowanie lecznicze, profilaktyka”. Nowa Pediatria 2017; 21(4): 114-122.
- Nowicki R.J., Trzeciak M., Kaczmarski M. et al. „Atopowe zapalenie skóry. Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne PTD, PTA, PTP oraz PTMR. Część I. Profilaktyka, leczenie miejscowe i fototerapia”. Lekarz POZ 2019; 5: 335-345.
- Świerczyńska-Krępa M., Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dorosłych: przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna2022, dostęp: https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/59313,atopowe-zapalenie-skory
